آزمایش زمان پروترومبین (PT) مدت زمان تشکیل لخته را در نمونه خون اندازه میگیرد. INR نوعی محاسبه بر اساس نتایج تست PT است.
پروترومبین پروتئینی است که توسط کبد ساخته می شود. پروترومبین یکی از چندین ماده شناخته شده به عنوان عوامل لخته شدن (انعقاد) است. هنگامی که دچار بریدگی یا آسیب دیگری می شوید که باعث خونریزی می شود، عوامل انعقادی شما با هم کار می کنند و لخته خون را تشکیل می دهند. سرعت لخته شدن خون به میزان فاکتورهای انعقاد خون و عملکرد صحیح آنها بستگی دارد. اگر خون خیلی آهسته لخته می شود، ممکن است پس از آسیب، خونریزی زیادی داشته باشید. اگر خون خیلی سریع لخته شود، ممکن است لختههای خطرناکی در شریانها یا سیاهرگهای شما ایجاد شود.
پارس پیوند، مشاور شما در تامین مواد مصرفی آزمایشگاه
برای خرید کیت PT/PTT با مشاوران ما در شرکت پارس پیوند تماس باشید.
راه های تماس با ما:
- شماره تلفن شرکت:5-40660490-021
- داخلی: 1053، 1055، 1056، 1058
- شماره های واتساپ: 09101701080, 09103146893, 09103147287, 09036641890
دایرکت اینستاگرام: @parspeyvand
آزمایش PT/INR به تشخیص علت خونریزی یا اختلالات لخته شدن کمک می کند. همچنین بررسی میکند که آیا دارویی که از لخته شدن خون جلوگیری میکند، آنطور که باید عمل میکند یا خیر.
زمان ترومبوپلاستین PTT؛ یک آزمایش غربالگری است که به ارزیابی توانایی فرد برای تشکیل لختههای خونی کمک میکند. این آزمایش ثانیه هایی که طول می کشد تا یک لخته در نمونه خون پس از افزودن مواد (معرف ها) تشکیل شود را اندازه گیری می کند. PTT مقدار و عملکرد پروتئین های خاصی را در خون به نام فاکتورهای انعقادی یا لخته شدن که بخش مهمی از تشکیل لخته خون هستند، ارزیابی می کند.
هنگامی که بافت(های) بدن یا دیواره رگ های خونی آسیب می بیند، خونریزی رخ می دهد و فرآیندی به نام هموستاز شروع می شود. قطعات سلولی کوچکی به نام پلاکت به آن چسبیده و سپس در محل آسیب جمع می شوند. همزمان فرآیندی به نام آبشار انعقادی آغاز می شود و فاکتورهای انعقادی در یک فرآیند گام به گام فعال می شوند. از طریق واکنش های آبشاری، رشته هایی به نام فیبرین تشکیل می شود و به شبکه ای متصل می شود که به محل آسیب می چسبد و آن را تثبیت می کند. این یک لخته خون پایدار تشکیل می دهد تا جراحات رگ های خونی را مسدود کند، این امر از دست دادن خون اضافی جلوگیری می کند و به نواحی آسیب دیده زمان می دهد تا بهبود یابند.
هر قسمت از این فرآیند هموستاتیک باید به درستی عمل کند و به مقدار کافی برای تشکیل لخته خون طبیعی وجود داشته باشد. اگر مقدار یک یا چند عامل خیلی کم باشد، یا اگر فاکتورها نتوانند کار خود را به درستی انجام دهند، ممکن است لخته پایدار تشکیل نشود و خونریزی ادامه یابد.
آزمایش PT و PTT چگونه عمل می کنند؟
PT و PTT آزمایشهای خونی هستند که توانایی خون برای تشکیل لخته و توقف خونریزی را اندازهگیری میکنند. PT ناهنجاری ها را در مسیرهای بیرونی و رایج آبشار انعقادی تشخیص می دهد. PTT ناهنجاری ها را در مسیر ذاتی آبشار انعقادی تشخیص می دهد.
تفاوت بین PT و PTT چیست؟
PT (زمان پروترومبین) زمانی طولانی می شود که ناهنجاری در مسیرهای بیرونی و رایج آبشار انعقادی وجود داشته باشد. PTT (زمان ترومبوپلاستین جزئی) به دلیل ناهنجاری های مسیر ذاتی طولانی می شود. وقتی PT و PTT هر دو طولانی شوند، لخته شدن خون بیشتر طول می کشد و خطر خونریزی افزایش می یابد.
آزمایش PT در چه مواردی استفاده می شود؟
آزمایش PT اغلب برای موارد زیر استفاده می شود:
- برای سنجش نحوه اثربخشی وارفارین: وارفارین یک داروی رقیق کننده خون است که برای درمان و پیشگیری از لخته شدن خون خطرناک استفاده می شود. (Coumadin یک نام تجاری رایج برای وارفارین است.)
- بررسی علت لخته شدن خون
- بررسی علت خونریزی غیر معمول
- بررسی های قبل از جراحی
- تشخیص مشکلات کبدی
آزمایش PTT در چه مواردی استفاده می شود؟
آزمایش PTT اغلب برای موارد زیر استفاده می شود:
- یافتن علت کبودی یا خونریزی
- بررسی علت مشکلات لخته شدن خون. این علل می تواند شامل برخی بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و سندرم آنتی فسفولیپید (APS) باشد.
- به اطمینان از ایمن و موثر بودن دوز هپارین.
- بررسی خطر مشکلات احتمالی خونریزی قبل از جراحی یا اقدامات پزشکی
اختلالات خونریزی و مشکل در مسیر انعقادی چه علائمی ایجاد می کند؟
علائم اختلال خونریزی عبارتند از:
- خونریزی شدید غیر قابل توضیح
- بدن به راحتی کبود می شود
- خونریزی شدید بینی غیرمعمول
- قاعدگی های غیرمعمول سنگین در زنان
علائم اختلال لخته شدن خون عبارتند از:
- درد یا حساسیت پا
- تورم پا
- قرمزی یا رگه های قرمز روی پاها
- مشکل در تنفس
- سرفه
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب تند
آزمایش PT/PTT جگونه تفسیر می شود؟
نتیجه آزمایش PTT نشان می دهد که چقدر زمان برای لخته شدن خون طول کشیده است. نتایج معمولاً به صورت چند ثانیه ارائه می شوند. آزمایش PTT اغلب همراه با آزمایش خون دیگری به نام آزمایش زمان پروترومبین (PT) تجویز می شود. تست PT سایر فاکتورهای انعقادی را که تست PTT بررسی نمی کند، اندازه گیری می کند. پزشک معمولاً نتایج هر دو آزمایش را با هم مقایسه می کند تا بفهمد خون چگونه لخته می شود.
به طور کلی، اگر در آزمایش PTT لخته شدن خون بیش از حد طبیعی طول کشید، ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:
- بیماری کبد.
- کمبود ویتامین K
برخی از اختلالات ژنتیکی که از والدین خود به ارث می برید. این اختلالات بر برخی عوامل انعقادی تأثیر می گذارد و خطر خونریزی را افزایش می دهد. آنها عبارتند از:
- بیماری فون ویلبراند
- هموفیلی
- هپارین بیش از حد
- انواع خاصی از سرطان خون
بیماری های خود ایمنی، مانند سندرم آنتی بادی آنتی فسفولیپید یا سندرم ضد انعقاد لوپوس باعث می شوند بدن پروتئین هایی به نام آنتی بادی بسازد. آنتی بادی های مربوط به این بیماری ها باعث لخته شدن بیش از حد می شوند. اما نتایج آزمایش PTT ممکن است زمان انعقاد راا کند نشان دهد. دلیلش این است که مواد شیمیایی موجود در تست PTT با آنتی بادی های موجود در نمونه خون واکنش نشان می دهند. این واکنش شیمیایی باعث لخته شدن نمونه خون کندتر از خون در بدن می شود.
اگر شخصی وارفارین مصرف می کند سطوح PT/INR بسیار پایین ممکن است به این معنی باشد که او در معرض خطر لخته شدن خون خطرناک قرار دارد.
سطوح PT/INR بسیار بالا ممکن است به این معنی باشد که فرد در معرض خطر خونریزی خطرناک قرار دارد.
اگر فرد وارفارین مصرف نمی کند و نتایج PT/INR یا زمان پروترومبین او طبیعی نبود، ممکن است به معنای یکی از شرایط زیر باشد:
- یک اختلال خونریزی: وضعیتی که در آن بدن نمی تواند خون را به درستی لخته کند و باعث خونریزی بیش از حد می شود.
- یک اختلال لخته شدن: وضعیتی که در آن بدن لخته های بیش از حد در شریان ها یا سیاهرگ ها ایجاد می کند
- بیماری کبد
- کمبود ویتامین K