نقد و بررسی

نتی ژن اختصاصی پروستات PSA یک آنزیم سرین پروتئاز است که سطح سرمی آن در انواع تومورهای خوشخیم، بدخیم و متاستاتیک پروستات افزایش می یابد. سرطان پروستات، دومین فرم شایع سرطان در آقایان است و سنجش مقادیر افزایش یافته PSA نقش مهمی در تشخیص سریع این بیماری دارد. هر چه حجم تومور بیشتر باشد،
سطح PSA سرم هم بیشتر خواهد بود و بر این اساس، سنجش سطح PSA، تستی حساس برای پایش پاسخ به درمان است. علاوه بر سرطان پروستات، بالا رفتن غلظت PSA سرم در بیمارانی که به بزرگ شدن خوش خیم پروستات مبتلا هستند و یا دچار عفونت و التهاب بافتهای تناسلی مجاور هستند نیز گزارش شده است. حیطه کاربرد این کیت اندازه گیری کمی سطح PSA در نمونه سرم انسان به روش الایزا است.

آزمایش free PSA اندازه‌گیری سطح ماده‌ای به نام آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (PSA) در خون است که به صورت آزاد (free)، یعنی غیر متصل به پروتئین‌های دیگر، وجود دارد. این آنتی‌ژن معمولاً توسط بافت پروستات تولید می‌شود و افزایش ناگهانی سطح آن می‌تواند نشانه‌ای از شرایط مختلف پروستات باشد، از جمله التهاب، بزرگ شدن خوش‌خیم و گاهی اوقات سرطان.

سطح نرمال free PSA بسته به سن و سابقه پزشکی هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. نتایج بالاتر از حد نرمال ممکن است نشانه‌ای از وضعیت مربوط به پروستات باشد، در حالی که نتایج پایین می‌تواند عادی باشد. تفسیر نتایج باید توسط یک پزشک صورت گیرد.

نتایج آزمایش free PSA در محدوده‌های خاصی قرار می‌گیرند. مقدار طبیعی free PSA در مردان متفاوت است و با افزایش سن افزایش می‌یابد.

• اگر مقدار free PSA در محدوده طبیعی باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات کم است.
• اگر مقدار free PSA در محدوده بالای طبیعی باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات بیشتر است.
• اگر مقدار free PSA بسیار پایین باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات بسیار کم است.

چه عواملی می توانند بر سطح PSA تأثیر بگذارند؟
آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) توسط سلول های سالم در پروستات تولید می شود. بنابراین داشتن مقدار کمی PSA در خون طبیعی است. با افزایش سن و بزرگتر شدن پروستات این مقدار افزایش می یابد. مشکلات پروستات، مانند بزرگ شدن پروستات یا پروستاتیت، می تواند باعث افزایش سطح PSA شود. اما بسیاری از موارد دیگر نیز می توانند بر میزان PSA شما تأثیر بگذارند.
عفونت ادرار
عفونت ادرار باعث افزایش سطح PSA می شود. اگر به عفونت مبتلا باشید،  قبل از انجام آزمایش PSA باید حدود شش هفته صبر کنید تا عفونت از بین برود.
ورزش شدید
ممکن است از شما خواسته شود در 48 ساعت قبل از تست PSA هیچ ورزش شدیدی به ویژه دوچرخه سواری انجام ندهید.
انزال
ممکن است پزشک از شما بخواهد در 48 ساعت قبل از آزمایش PSA از انجام هرگونه فعالیت جنسی که منجر به انزال شود خودداری کنید. رابطه جنسی می تواند سطح PSA شما را برای مدتی افزایش دهد. تحریک پروستات  نیز ممکن است سطح PSA را بالا ببرد. باید یک هفته قبل از آزمایش PSA از فعالیت جنسی اجتناب کنید.
معاینه رکتال دیجیتال (DRE)
داشتن یک DRE درست قبل از آزمایش PSA ممکن است سطح PSA شما را افزایش دهد. اگر تازه DRE داشته اید پزشک بهتر است به مدت یک هفته از آزمایش PSA شما جلوگیری کند.
نمونه برداری از پروستات
بیوپسی قبل از آزمایش PSA در شش هفته، می تواند سطح PSA را بالا می برد.
داروها
در صورت استفاده از داروهای تجویز شده یا بدون نسخه پزشک، پزشک عمومی یا پرستار خود را مطلع کنید، زیرا برخی از آنها می توانند بر میزان PSA مردان تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، مهارکننده های 5-آلفا ردوکتاز مانند فیناستراید (دارو ®) و یا دوتاستراید (آوودارت ®)، می تواند سطح PSA شما را کاهش دهد.