Calprotectin یک هترودایمر است. این پروتئین معمولا از گرانولوسیت‌هایی مانند نوتروفیل و به مقدار کمتر از مونوسیت، ماکروفاژ و اپتلیال سل‌ها آزاد می‌شود.
در اثر تحریک سیستم ایمنی روده، نوتروفیل‌ها اولین سلول‌های حاضر در محل التهاب هستند. نوتروفیل‌ها شروع به آزادسازی پروتئین‌های التهابی از جمله Calprotectin می‌کنند. این پروتئین با حرکت در طول غشا سلول‌ها، وارد قسمت لومن روده می‌شود. در حین پیشرفت روند التهاب، این پروتئین‌ها توسط مواد مدفوع جذب می‌شود.
مقدار Calprotectin مدفوع با تعداد نوتروفیل مخاط دستگاه گوارش متناسب است. بنابراین انجام آزمایش برای سنجش میزان التهاب روده مفید می‌باشد.
پارس پیوند، مشاور شما در تامین مواد مصرفی آزمایشگاه
برای خرید کیت تشخیص خون مخفی در مدفوع با مشاوران ما در شرکت پارس پیوند در تماس باشید.
راه های تماس با ما:
- شماره تلفن شرکت:021-40660490-5
- داخلی: 1053، 1055، 1056، 1058
- شماره های واتساپ: 09101701080, 09103146893, 09103147287, 09036641890
دایرکت اینستاگرام:@parspeyvand
اندازه گیری پروتئین Calprotectin در مدفوع معمولاً برای غربالگری افراد مبتلا به سندروم التهابی روده استفاده می‌شود.
سندروم التهابی روده به بیماری‌های التهابی دستگاه گوارش مانند کولیت اواسراتیو و بیماری کرون گفته می شود.
کولیت اواسراتیو باعث التهاب و زخم‌های طولانی مدت در پوشش داخلی روده بزرگ و رکتوم می‌شود.
بیماری کرون موجب التهاب لایه پوششی دستگاه گوارش می‌شود که اغلب به درون بافت‌های آسیب دیده گسترش می‌یابد.
آزمایش کلپروتکتین چه زمانی در خواست می‌شود؟
اگر فردی با علائم التهاب دستگاه گوارش مراجعه کند، این آزمایش درخواست می شود. این علائم شامل موارد زیر است:
- اسهال آبکی و خونی
- درد شکم
- تب
- کاهش شدید وزن
- خونریزی مقعد
- ضعف جسمانی
همچنین برای پیگیری وضعیت بیماران مبتلا به سندروم التهابی روده و تعیین لزوم انجام آندوسکوپی، کولونوسکوپی و یا سیگموئیدوسکوپی نیز این آزمایش درخواست می شود.
چه آزمایش های دیگری معمولا همزمان با کلپروتکتین درخواست می شوند؟
کشت مدفوع: برای تشخیص التهاب روده ناشی از باکتری‌های پاتوژن
آزمایش مدفوع (Stool Exam): برای تشخیص التهاب روده ناشی از انگل‌های که به بافت روده آسیب می‌رسانند.
خون مخفی در مدفوع (IFOB): برای تشخیص التهاب روده و کم خونی ناشی از خون ریزی دستگاه گوارش
آزمایش‌های التهابی: آزمایش های ESR و CRP برای ارزیابی التهاب در بدن
برای انجام این آزمایش معمولا از نمونه مدفوع استفاده می شود و انجام آن به آمادگی خاصی نیاز ندارد.
روش انجام آزمایش کلپروتکتین چگونه است؟
ابتدا نمونه مدفوع با روش‌های مختلف استخراج می‌شود.
روش‌های رایج اندازه گیری مقدار Calprotectin استخراج شده به شرح زیر است:
الایزا:
الایزا یکی از روتین‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های اندازه‌گیری کلپروتکتین است.
الایزا به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. در این روش آنتی ژن متصل به سطح جامد با آنتی بادی همراه با آنزیم وارد واکنش می‌شود. تشخیص، با ارزیابی فعالیت این آنزیم به کمک سوبسترا صورت می‌گیرد.
Phadia Fluoroimmunoassay
در این روش آنتی ژن هدف درون چاهک پوشش داده می‌شود. آنتی بادی‌های موجود در نمونه بیمار با این آنتی ژن ایمونوکمپلکس تشکیل می‌دهد.
آنتی بادی ثانویه متصل به آنزیم، به چاهک اضافه و با ایمونوکمپلکس واکنش ایمنی می‌دهد. آنزیم متصل، ماده افزودنی را به یک محصول فلورسنت تبدیل می‌کند. اندازه‌گیری سیگنال‌های ماده فلورسانس مقدار واقعی آنتی بادی‌ها را نشان می‌دهد.
ایمونوکروماتوگرافی گازی (Rapid test):
در اصل همان روش الایزا ساندویچی است با این تفاوت که واکنش ایمنی بر روی کاغذ کروماتوگرافی انجام می‌شود.
برای این سیستم دو نوع آنتی بادی بکار می‌رود. یکی از آنتی بادی‌ها بر روی کاغذ کرواتوگرافی با انتی ژن هدف حرکت می‌کند و دیگری همراه با ذرات کلوئیدی طلایی رنگ به جایگاه نمونه متصل شده است.
نمونه مایع بر روی جایگاه مخصوص قرار می‌گیرد. آنتی ژن موجود در نمونه با آنتی بادی‌های جایگاه نمونه، یک کمپلکس ایمنی تشکیل می‌دهد. ایمونوکمپلکس حاصل با آنتی بادی‌های روی کاغذ کروماتوگرافی واکنش ایمنی می‌دهد که نتیجه آن رنگ قرمز ارغوانی است.
با حرکت نمونه مایع بر روی کاغذ یک خط ارغوانی رنگ تشکیل می‌شود. این خط نشان دهنده مقدار آنتی ژن موجود در نمونه است.
این روش‌ها نسبت به الایزا سریع وساده‌تر هستند اما محدوده اندازه‌گیری و دقت کمتری دارند .
چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام آزمایش کلپروتکتین می‌شود؟
- عدم رعایت شرایط قبل از انجام آزمایش
- عدم رعایت نحوه نمونه‌گیری صحیح
- نگهدارنده‌های شیمیایی مدفوع، باعث تداخل در نتیجه آزمایش می‌شوند. بنابراین بهتر است نمونه پس از جمع آوری، سریعاً به آزمایشگاه منتقل یا در دمای یخچال ذخیره شود.
- مصرف مقدار زیادی شیر قبل از انجام آزمایش باعث افزایش کاذب Calprotectin می‌شود.
نتایج آزمایش کلپروتکتین چگونه گزارش می‌شود؟
افزایش Calprotectin با شدت التهاب رابطه دارد، بنابراین افزایش متوسط کلپروتکتین نشان دهنده التهاب خفیف است. در صورت عدم پیگیری وضعیت بیمار در آینده وخیم‌تر می‌شود. تکرار آزمایش در هفته های آینده تعیین کننده است.
آندوسکوپی، کولونوسکوپی و یا سیگموئیدوسکوپی به عنوان یک آزمایش تکمیلی برای تعیین علت و محل التهاب روده مفید است.