مقالات

انواع ظروف شیشه ای آزمایشگاه و کاربرد آنها

ظروف شیشه ای آزمایشگاه

ظروف شیشه ای یا شیشه آلات آزمایشگاهی یکی از پرکاربرد ترین تجهیزات در کلیه آزمایشگاه ها می باشد. با توجه به نوع کاربرد انواع ظروف شیشه ای آزمایشگاهی در انواع مختلف تولید می شوند.

ظروف شیشه ای باید ضمن داشتن استحکام بالا در برابر ضربه، گرما و حرارت، از قابلیت استریل شدن و شفافیت نیز برخوردار باشد. به همین جهت اغلب ظروف شیشه ای آزمایشگاهی از جنس های شیشه غیر آلی سیلیکا، شیشه بروسیلیکات، آکریلیک، شکری، سودا لایم و شیشه آلومینیوم اکسی نیتریل ساخته می شوند.

پارس پیوند، مشاور شما در تامین مواد مصرفی آزمایشگاه

برای خرید محصولات زیر با مشاوران ما در شرکت پارس پیوند تماس باشید.

راه های تماس با ما:

  • شماره تلفن شرکت:021-40660490-5
  • داخلی: 1053، 1055، 1056، 1058
  • شماره های واتساپ: 09101701080, 09103146893, 09103147287, 09036641890

دایرکت اینستاگرام: @parspeyvand

ظروف شیشه ای آزمایشگاهی دارای خصوصیات شیمیایی مختلفی به شرح زیر هستند:

1- بروسیلیکات (borosilicate)

بروسیلیکات رایج ترین جنس در شیشه آلات آزمایشگاهی است. این نوع شیشه به طور طبیعی شفاف است و مقاومت بالایی در برابر حرارت بالا و شوک حرارتی دارد. شیشه بوروسیلیکات کاربردهای زیادی در تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و حتی ظروف آشپزی دارد.

2- پیرکس (Pyrex)

پیرکس (Pyrex) یک مخلوط خاص از شیشه بوروسیلیکات، با تحمل حرارتی بالا است و در واقع به عنوان نام تجاری و صنعتی این نوع شیشه شناخته می شود. 

ظروف پیرکس در مقایسه با شیشه ی معمولی، دارای ویژگی های منحصر به فردی مانند مقاومت بالا در برابر قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، انبساط حرارتی و شوک حرارتی می باشد. به عنوان مثال در تولید محیط کشت از ارلن های بزرگ با حجم 2 لیتر یا بیشتر استفاده میگردد و در صورت شکستن این ظرف برای روی شعله ، تا محدوده 2 متری به محیط کشت آلوده میگردد .

یکی از مهمترین ظروف شیشه ای که در آزمایشگاه مستقیماً گرم می شوند، بشرها، لوله های آزمایش و ارلن ها هستند. بنابراین مقاومت این ظروف به حرارت مستقیم بسیار مهم است.

پیرکس مقاومت بسیار بالایی در برابر آب، اسیدها، محلول های نمک، هالوژن ها و حلال های آلی دارد. پیرکس برای استفاده در دماهای  – 192 تا + 500 درجه سانتی گراد مناسب است. تنها اسید هیدروفلوریک، اسید فسفریک غلیظ گرم و محلول های قوی قلیایی می توانند باعث خوردگی شیشه شوند.

2- سودا لایم (soda-lime)

شیشه سودا لایم یا آهک سود دار، یکی از پرکاربردترین نوع شیشه آلات آزمایشگاهی است که از اکسید سیلیسیوم، اکسید کلسیم و اکسید سدیم تشکیل شده است. شیشه های سودا لایم به دلیل پایداری شیمیایی ، قیمت مقرون به صرفه و قابل استریل بودن، در آزمایشگاه کاربرد بسیاری دارد. از آنجا که سودا لایم را می توان چندین بار ذوب کرده دوباره ساخت، برای بازیافت ایده آل است.

سودا لایم دارای نسبت کمتری از دی اکسید سیلیکون نسبت به شیشه بروسیلیکات می باشد و نسبت به بوروسیلیکات مقاومت شیمیایی کمتری دارد. همچنین سودالایم فقط دارای مقاومت هیدرولیتی متوسط است. این جنس اغلب شکننده ، دارای نقطه ذوب پایین است و در برابر شوک حرارتی مقاومت چندانی ندارد.

معمولاً از این نوع شیشه برای ظروفی استفاده می گردد که دربرابر حرارت مستقیم و زیاد قرار نمیگیرند. به عنوان مثال، برای ساخت ظروف پتری دیش، مخازن کروماتوگرافی (TLC)، ظروف نگهداری پودرهای خشک و کاربردهای عمومی از سودا لایم استفاده می شود.

همچنین برای کاهش هزینه های برخی از شیشه‌ آلات آزمایشگاهی مانند پیپت، مزور و فلاسک‌های حجمی که کاربرد بیشتری در آزمایشگاه‌ها دارند، می‌توان این ظروف را از جنس سودا لایم تهیه نمود.

3- کوارتز (Quartz)

شیشه‌ آلات آزمایشگاهی از جنس کوارتز، برای کاربردهای مختلفی مانند اندازه‌گیری حجم، نگهداری و ذخیره نمونه‌ها یا مواد شیمیایی، آزمایش های اسپکتروفتومتری، تقطیر و کروماتوگرافی ساخته میشوند.

شیشه ی کوارتز اغلب به عنوان شیشه سیلیس نیز نامیده می شود. شیشه کوارتز می تواند دماهای بسیار بالا را تحمل کند. این شیشه ها ضریب انبساط حرارتی کمی دارند. کوارتز به دلیل داشتن خواص ویژه ای مانند مقاومت در برابر درجه حرارت بالا، اسید، خوردگی و غیره، برای ساخت شیشه آلات آزمایشگاهی مانند بشر، لوله آزمایش، کوت های اسپکتروفتومتری و… ایده آل است.

کوارتز یکی از واکنش‌ ناپذیرترین مواد برای ساخت ظروف شیشه ای آزمایشگاهی است که شرایط را برای انجام آزمایش های شیمی و بیوشیمیایی حساس فراهم میکند.

این شیشه همچنین توانایی عبور طیف وسیعی از طول موج‌های نور را دارد که آن را برای آزمایش هایی در طول موج محدوده ی مادون قرمز یا ماورا بنفش مناسب می‌کند. تجهیزات آزمایشگاهی ساخته شده از کوارتز به طور قابل توجهی گران‌تر از بقیه ظروف هستند.

4- شیشه های اکتینیک

ظروف آزمایشگاهی جنس اکتینیک معمولا به رنگ قهوه‌ای تیره و یا کهربایی (Amber) ساخته می‌شوند. این ظروف که به شیشه های امبر نیز نامیده می شوند، برای جلوگیری از تغییر ترکیبات شیمیایی حساس به نور توسط اشعه مادون قرمز، نور مرئی و اشعه ماورا بنفش مانند محلول لوگل، درابکین و… طراحی شده‌اند.

5- شیشه های سیلانیزه (Silanized Glass)

این نوع شیشه اغلب برای کار با نمونه های حساس مثل مواد ژنتیکی، پروتئین ها و یا کشت سلولی استفاده می شود. سیلانیزاسیون عبارت است از پوشاندن سطوح با مولکول های آلکوکسی سیلان (alkoxysilane). شیشه های سیلانیزه یا سیلیکونیزه داخل خود دارای پوشش آبگریز برای جلوگیری از چسبندگی مواد آلی هستند.

انواع ظروف شیشه ای آزمایشگاهی که بسیار پر کاربرد هستند عبارتند از:

  • لوله آزمایش

لوله آزمایش برای نگه داری و گرم کردن محلول ها و مایعات به کار گرفته می شود که دارای ساختار ته گرد می باشد تا در برابر حرارت مستقیم، مقاوم باشد.

  • ارلن مایر

ساختار آن به صورت مخروطی شکل بوده و به منظور نگهداری، ترکیب کردن مایعات و محلول ها، اندازه گیری مایعات و گرما دادن به کار گرفته می شود.

  • مزور یا استوانه مدرج

ساختار آن به صورت یک استوانه مدرج عمودی به همراه پایه می باشد که به منظور انجام عمل حجم سنجی به کار گرفته می شود.

  • بشر آزمایشگاهی

بشر یکی از پرکاربردترین ظروف آزمایشگاهی است؛ ساختار آن به صورت استوانه ای مدرج با کف تخت بوده و دارای حجم و درجه بندی معینی می باشند. از بشر برای برداشتن حجم معینی از مایعات و گرم‌کردن محلول‌ها، تهیه محلول‌ها، حل کردن مواد و انتقال محلول‌ها استفاده می‌گردد. بشر به اندازه‌های حجمی متفاوت موجود است. آنرا روی سه پایه و توری نسوز قرار می‌دهند. برای تبخیر، گرم‌كردن، صاف كردن و … كاربرد دارد. با توجه به حجم آن مشخص می‌شود. (مانند 250cc ،600cc ،1000cc و …)

  • بورت

از شیشه آلاتی است که به منظور انجام عمل حجم سنجی و برداشت یا افزودن حجم دقیق از مایع با دقت بالا به کار گرفته می شود که ساختار آن به شکل یک لوله دراز مدرج است که یک شیر خروجی دارد. از متداول ترین انواع آن بورت شیردار است. بر اساس میلی‌لیتر درجه‌بندی می‌شود و صفر آن بالا، 100 آن در پایین قرار دارد.

  • پیپت

پیپت نیز از جمله شیشه آلاتی است که برای انجام عمل حجم سنجی و برداشت یا افزودن حجم دقیق از مایع با دقتی کمتر از بورت استفاده می شود.

  • قیف ساده

قیف ساده یکی دیگر از پرکاربردترین شیشه آلات آزمایشگاهی می باشد که به منظور ریختن مایعات به کار گرفته می شود.

  • قیف دکانتور

قیف دکانتور به منظور جدا کردن مایعاتی که قادر به حل شدن در هم نیستند و چگالی متفاوتی دارند نظیر آب و روغن به کار گرفته می شود.

  • کندانسور شیشه ای

کندانسور به منظور خنک کردن و میعان گاز استفاده می شود و ساختار آن به شکل دو لوله بلند داخل یکدیگر با خروجی جانبی می باشد.

  • بالن ته گرد

بالن ته گرد یکی از اصلی ترین ظروف آزمایشگاهی به شمار میرود که به منظور گرما دادن مایعات و عمل تقطیر از آن استفاده می شود. یکی از مهم ترین ویژگی های بالن های ته گرد دایره ای بودن بخش انتهایی آن است که سبب پخش شدن شعله و گرما به شکل یکنواخت در تمامی بخش های بالن می شود.

  • بالن ژوژه یا حجم سنجی

بالن ژوژه (بالن حجمی) به منظور محلول سازی دقیق، به حجم رساندن و رقیق سازی محلول ها به کار گرفته می شود

  • بالن ته صاف

بیشتر برای نگه داری مواد به کار می رود. کاربرد آن مانند ارلن است. (مانند 250cc ،600cc ،1000cc و …)

  • بالن تقطیر (بالن با لوله کناری)

در اصل نوعی بالن ته گرد با لوله کناری است که کابرد آن مانند بالن ته گرد است و لوله جانبی آن برای خروج مواد گازی است.

  • پیکنومتر

پیکنومتر یک ابزار آزمایشگاهی و جزو گروه شیشه آلات آزمایشگاهی همانند با بالن ژوژه با درب شیاردار شیشه ای محسوب می شود که به منظور مشخص سازی چگالی مایعات (دانسیته) مورد استفاده قرار می گیرد.

  • شیشه‌ ساعت

شیشه ساعت برای تبخیرسریع مایعات و محلول ها استفاده می گردد.

  • بوته چینی

وسیله ای فلزی یا چینی که برای سوزاندن و یا ذوب کردن مواد به کار می رود.

  • کپسول چینی

از این وسیله برای تبخیر سریع محلول‌ها و برای ذوب کردن مواد استفاده می‌شود.

  • همزن شیشه‌ای

میله شیشه ای تو پر كه برای مخلوط كردن محلول‌ها و یكنواخت كردن گرمای یک محل به كار می‌رود.

[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

مطالب مرتبط