نقد و بررسی

هورمون پرولاکتین PRL یک پلی پپتید تک زنجیره ای حاوی 198 اسید آمینه با ساختاری شبیه به هورمون رشد است که توسط سلولهای لاکتوتروف در هیپوفیز قدامی سنتز و ترشح میشود. این هورمون در تنظیم تولید هورمونهای جنسی (استروژن در زنان و تستوسترون در مردان)، FSH، LH، رشد پستان و تولید شیر نقش دارد. در دوران باداری میزان بالای پروژسترون مانع از ترشح شیر میشود ولی بلافاصله پس از زایمان و خروج جفت، با کاهش پروژسترون تولید شیر آغاز میگردد. از نظر بالینی، اندازه گیری پرولاکتین در تشخیص هایپرپرولاکتینمی و پیگیری درمان آن اهمیت دارد. مقادیر غیر طبیعی پرولاکتین در بیماری Bulimia، افزایش دوپامین، افزایش هورمون آزادکننده تیروتروپین TRHدر مراحل اولیه هیپوتیروئیدیسم و یا به دنبال اثرات جانبی داروهای روان درمان مشاهده میشود. حیطه کاربرد این کیت اندازه گیری کمی سطح PRL در نمونه سرم انسان به روش الایزا است.

افزایش پرولاکتین به علل زیر انجام می شود :

1-افزایش فیزیولوژیک شامل بارداری , شیردادن و استرس

2-داروها : ترشح پرولاکتین توسط دوپامین موجود در مغز مهار می شود . داروهایی که از اثر دوپامین جلوگیری می کنند یا ذخیره دوپامین را از بین می برند باعث افزایش پرولاکتین می شوند . داروهای مورد استفاده در روان پریشی(داروهای بیماران روانی)

مثل فنوتیازین ها (کلرپرومازین) ,  هالوپریدول , داروهایی که برای جلوگیری از حرکات گوارش استفاده می شود .مثلا برای پیشگیری از بازگشت غذا از معده به مری (متوکلووپرامید) , استروژن , بنزودیازپین ها , رانیتیدین , سایمیتیدین , آمی تریپتیلین ,  فلوکسیتین،  وراپامیل،  متوکاربامول ضد دوپامین می باشد و بعنوان تحریک کننده ترشح شیر یعد از زایمان مدتها استفاده میشده است.

بیماریها

پرولاکتینوما و سایر تومورهای که در مجاورت هیپوفیز قرار دارند مثل اکرومگالی ,  بیماریهای هیپوتالاموس و سایر بیماریها مثل نارسایی مزمن کلیه ,  کم کاری تیروئید ,  سارکوئیدوز و غش , سیروز و …..

تشخیص

در خانم هایی که علائم بالینی دارند مقدار پرولاکتین خون اندازه گیری می شود و در صورت افزایش مقدار آن در اولین قدم آزمایشات کار تیروئید برای رد کردن کم کاری تیروئید انجام میشود و نهایتا برای رد کردن وجود آدنوم هیپوفیز MRI  از ناحیه هیپوفیز (قاعده ی جمجمه) لازم می شود . (حدود 50% موارد دیگر هیپرپرولاکتینمی  بعلت آدنوم هیپوفیز می باشد .)

علائم بالینی در مردان

در مردان شایعترین علائم  بالینی کاهش میل جنسی ,  ناتوانی جنسی   , نازائی و ژینکوماستی می باشد. بعلت اینکه در آقایان علائم واضحی مثل نامرتبی عادت ماهانه وجود ندارد معمولا خیلی دیرتر و بعلت سردرد و مشکلات چشمی ناشی از فشار تومور هیپوفیز به عصب بینائی مراجعه می کنند 

علائم افزایش پرولاکتین در بانوان

• عادت ماهانه نامرتب
• از بین رفتن عادت ماهانه
• کاهش میل جنسی
• مقاربت دردناک (بعلت خشکی واژن)
• مشکلات باروری
• ترشح غیرعادی شیر (گالاکتوره)

بعلت اینکه تغییرات عادت ماهانه واضح است وجود پرولاکتین در خانم ها در سنین قبل از یائسگی زودتر تشخیص داده می شود.