ساختمان و متابولیسم فریتین

فریتین، ترکیبی است از هیدروکسید فریک و پروتئین (آپوفریتین)، فریتین نشان دهنده خوبی برای ذخیره سازی آهن بدن است. اندازه گیری فریتین از آهن و) TIBC ظرفیت تام اتصال به آهن) در تشخیص فقر آهن یا افزایش میزان آن حساس تر است. این پروتئین از پروتئین های واکنش دهنده در فاز حاد نیز می باشد.

معرفی آزمایش، کاربرد بالینی: بیشترین شکل آهن ذخیره (حدود ۲۰-۱۵ درصد) به شکل آهن سه ظرفیتی باند با فریتین است که مجموعه ای از هیدروکسید فریک و فسفات فریک متصل به پروتئینی به نام آپوفریتین (با وزن مولکولی ۰۰۰ / ۴۶۰ دالتون) می باشد. در صورتی که مقدار آپوفریتین جهت باند شدن با آهن کافی نباشد، باقیمانده آهن به شکل گرانول های کوچک آهن اکسید شده، ذخیره میگردد که به طور معمول به هموسیدرین (کمتر از0.1 درصد آهن) موسوم است.

از کاتابولیسم فریتین (آپوفری تین) هموسیدرین نامحلول تولید می شود. ذخیره آهن اکثر موارد در کبد، طحال و مغز استخوان صورت می گیرد. افزایش میزان فریتین در هموکروماتوزیس، بیماری عفونی) عفونتهای ریوی، استئومیلیت، عفونتهای مجاری ادراری مزمن، آرتریت روماتوئید، SLE و سوختگی ها، (AML لوسمی میلوبلاستیک حاد)، (ALLلوسمی لنفوبلاستیک حاد)، بیماری هوچکین، سرطان سینه و… دیده می شود. سطح پایین فریتین (کمتر از ۱۰ نانوگرم در میلی لیتر) نشان دهنده آنمی فقر آهن می باشد.

اساس روش متداول

RIA (رادیواکتیو ایمونو اسی):

اساس آن بر روی رقابت آنتی ژن نشان دار و آزاد برای اتصال به آنتی بادی مونوکلونال طرح ریزی شده است. روش این آزمایش هتروژنوس است، یعنی نیاز به جداسازی دارد.

نتیجه: هرچقدر شمارش بیشتر باشد، نشان میدهد که هورمون سرم کمتر بوده که کمتر به آنتی بادی متصل شده است. (رابطه معکوس)

IRMA(رادیومتریک ایمونواسی):

به دو طریق یک جایگاه اتصال (تعیین کمیت آنتی ژن و آنتی بادی) و دو جایگاه اتصال (تعیین کمیت آنتی بادی) انجام می شود. در روش یک جایگاه اتصال اساس عمل مثل RIA است فقط یک روش هموژنوس است و نیاز به جداسازی ندارد.

تفسیر آزمای Ferritin

نتیجه این آزمایش با واحد نانوگرم در هر میلی‌ لیتر محاسبه می گردد. میزان آن به جنسیت و سن نیز ارتباط مستقیمی دارد.

مقادیر نرمال آن براساس این دو فاکتور به صورت زیر می باشد:

• زنان بالغ: ۱۰-۱۵۰ ng/dl
• مردان بالغ: ۱۲-۳۰۰ ng/dl
• کودکان از ۶ ماه تا ۱۵ سال : ۷۰-۱۴۲ ng/dl
• کودکان بین ۲ تا ۵ ماه: ۵۰-۲۰۰ ng/dl
• کودکان کمتر از یکماه: ۲۰۰-۶۰۰ ng/dl
• نوزادان: ۲۵-۲۰۰ ng/dl

نتیجه

شمارش کمتر نشان دهنده این است که میزان هورمون موجود در بدن بیشتر است.

روش دو جایگاه اتصال: روش ساندویچی و هتروژنوس (نیاز به جداسازی) است و شمارش آن نسبت مستقیم با هورمون موجود در بدن دارد.

روش اول: یک روش هموژنوس است یعنی نیاز به جداسازی ندارد. بر اساس رقابت پایه گذاری شده و شبیه رادیوایمنواسی است ماده نشاندار در اینجا آنزیم می باشد.

روش دوم: به دو روش رقابتی و ساندویچی انجام می شود که شبیه EMIT است منتها هتروژنوس می باشد.

روش های دیگر: آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان ( RIA رادیوایمنواسی)، EIA (آنزیم ایمنواسی)، IRMA  (ایمنورادیومتریک اسی)

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم مورد استفاده که به مدت ۷ روز در ۸-۲ درجه و ۶ ماه در20- درجه قابل نگهداری است. نباید نمونه را به طور مکرر فریز و ذوب کرد. تکان دادن شدید فریتین را تخریب میکند.

– ناشتا بودن لازم نیست.

واکنش تداخلی

در شرایط داخل بدن: وجود اتانول، نمک های آهن، قرص های ضدبارداری خوراکی در افزایش و اریتروپوئیتین در کاهش آن موثرند.

درمان های رادیواکتیو به کار گرفته شده باعث نتایج نادرست می شود.

معایب و فواید روش حاضر: میزان یک نانوگرم در میلی لیتر فریتین سرم برابر هشت میلی گرم آهن ذخیره است. برای جذب آهن توسط فریتین باید آهن فرو تبدیل به فریک شود. بهترین و واقعی ترین افزایش ذخیره اهن کل بدن بوسیله آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان مشخص می شود.

  محدوده طبیعی

بالا بودن میزان کراتینین در خون در چه شرایطی دیده می شود؟

• انسداد دستگاه دفع ادرار
• مرگ یا نارسایی سلول های کلیه
• نارسایی احتقانی قلب
• دیابت
• افزایش تجمع پروتئین خوراکی در بدن
• ورزش سنگین
• کم آبی بر عملکرد کلیه ها تاثیر منفی می گذارد
• مصرف های داروهایی نظیر: دارو های شیمی درمانی، سفالوسپورین، آسپرین، سایمتیدین و آمینوگلیکوزیدی
• اختلال در عملکرد پروستات
• التهاب در عملکرد کلیه
• عفونت باکتریایی کلیه

زمان تست کیت کراتینین

• شخص مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوع 2
• فرد بیماری کلیوی داشته باشد.
• دارای بیماری های زمینه ای مانند فشار خون بالا، دیابت و یا دارو هایی که بر عملکرد کلیه ها تاثیر می گذارد.

شرایط بیمار قبل از انجام تست

• نیازی به ناشتایی بیمار نمی باشد.
• در بعضی مواقع به توصیه پزشک، بیمار قبل از آزمایش باید از خوردن گوشت پرهیز کند.
• ممکن است علاوه بر آزمایش خون، آزمایش کراتینین ادرار نیز درخواست شود و در بعضی موارد آزمایش ادرار 24 ساعته درخواست می شود.

معرقی سایر مقالات:

ﻧﺤﻮﻩی ﺷﺴﺖ و ﺷﻮی شیشه آلات آزمایشگاهی

راهنمای کامل کلاس بندی ظروف آزمایشگاهی

انواع سرسمپلر آزمایشگاهی و کاربرد هرکدام در حجم برداری نمونه

 کمبود خواب در کودکان عامل پیری زودرس!

مرگ های کرونایی تا کجا ادامه دارد؟

معرفی سمپلر های آزمایشگاهی (میکروپیپت) و ساختار آن ها

آزمایش کلسی تونین (CT)

کمبود انسولین قلمی در ایران

حفاظت و ایمنی آزمایشگاه 3 (وسایل آزمایشگاهی)