متانول (Ch3oh)، یک ترکیب آلی متشکل از یک گروه متیل (3CH) مرتبط با یک گروه هیدروکسی (OH) است. متانول قبلاً با تقطیر چوب تولید می شد. روش مدرن تهیه متانول بر اساس ترکیب مستقیم گاز مونوکسید کربن و هیدروژن در حضور کاتالیزور است. سمیت متانول به دلیل محصولات متابولیکی آن است. محصولات جانبی متابولیسم متانول باعث تجمع اسید در خون (اسیدوز متابولیک)، کوری و مرگ می شود به همین دلیل تشخیص متانول بسیار ضروری است.
متانول یک الکل سمی است که به صورت صنعتی به عنوان حلال، آفت کش و منبع سوخت جایگزین استفاده می شود. به طور طبیعی در انسان، حیوانات و گیاهان نیز وجود دارد. غذاهایی مانند میوه ها و سبزیجات تازه، آب میوه ها، نوشیدنی های تخمیری و نوشابه های رژیمی حاوی آسپارتام، منابع اصلی متانول در بدن انسان هستند. بیشتر مسمومیت های متانول در نتیجه نوشیدن نوشیدنی های آلوده به متانول یا نوشیدن محصولات حاوی متانول رخ می دهد. در محیط های صنعتی، استنشاق بخار متانول با غلظت های بالا و جذب متانول از طریق پوست به اندازه مسیر خوراکی در ایجاد اثرات سمی موثر است.
پارس پیوند، مشاور شما در تامین مواد مصرفی آزمایشگاه
برای خرید کیت تشخیص متانول با مشاوران ما در تماس باشید.
راه های تماس با ما:
- شماره تلفن شرکت:5-40660490-021
- داخلی: 1053، 1055، 1056، 1058
- شماره های واتساپ: 09101701080, 09103146893, 09103147287, 09036641890
دایرکت اینستاگرام: @parspeyvand
زمانی که شخص مشروبات الکلی مصرف می‌کند، ۱۰ درصد از آن توسط معده و مابقی در روده بزرگ و روده کوچک جذب خواهد شد. بعد از مدتی، الکل‌های جذب‌شده توسط این اندام‌ها، به خون راه پیدا می‌کنند و از طریق عروق در تمام بدن پخش می‌شوند. در این حین، فعالیت‌های مربوط به مغز و نخاع با سرعت کمتری انجام می‌گیرد.
با گذشت ۴۵ دقیقه تا یک ساعت از مصرف، غلظت الکل در خون به حداکثر میزان خود می‌رسد و فرد مصرف‌کننده اصطلاحا مست خواهد شد.
چنانچه فردی مقادیر بالایی از الکل را در زمان کوتاهی مصرف نماید، ممکن است دچار عوارض حاد مصرف الکل شود که بسته به میزان مصرف و شرایط فیزیکی فرد مصرف کننده متفاوت است. الکل در این شرایط می تواند علایم زیر را ایجاد کند : سرخوشی، اختلال در تکلم، تلوتلو خوردن، خواب آلودگی، استفراغ،اسهال، اختلال در بینایی، افزایش زمان عکس العمل های فردی، از بین رفتن تفکر منطقی، کاهش سطح هوشیاری، از دست رفتن حافظه، صدمات ناشی از حوادث در اثر عدم هوشیاری مانند: تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع، نزاع، سوختگی یا غرق شدن.
مصرف طولانی مدت الکل مشکلات زیادی برای سلامت فرد ایجاد می کند که می تواند شامل موارد زیر باشد : بیماری های قلبی- عروقی، مشکلات کبدی، بیماری های گوارشی، آسیب به سلولهای عصبی، مشکلات جنسی، کم خونی، ایجاد اختلالات دائمی در عملکرد مغز، سوءتغذیه وسرطان
تفاوت اتانول و متانول چیست؟
متانول نوعی الکل شبیه به اتانول (ماده اصلی نوشیدنی های الکلی) است ولی متانول یه مراتب سمی تر از اتانول است، تا جایی که می تواند باعث ایجاد بیماری شدید و مرگ شود. هر دو باعث ایجاد حالت سرخوشی می گردند و مقادیر کمی از آن به طور طبیعی در نوشیدنی های تخمیری وجود دارد. تولیدکنندگان تجاری از روش های تخصصی برای حذف متانول استفاده می کنند ولی تولیدکنندگان خانگی این تکنولوژی را در اختیار ندارند تا به راحتی متانول را از نوشیدنی های خود جدا کنند.
متانول و ایزوپروپیل الکل از جمله الکل های صنعتی و غیر خوراکی هستند که بیشتر در ساخت شوینده ها، رنگ ها و ضد یخ استفاده می شوند.
در مشروبات الکلی دست ساز گاهاً به جای اتانول از متانول استفاده می شود. متانول همان الکل صنعتی یا الکل چوب هست که مصرف خوراکی آن حتی در مقادیر بسیار اندک می تواند مسمومیت شدید ایجاد کند. متانول می تواند از طریق چشم، پوست، ریه و دستگاه گوارش جذب بدن شود. کارگرانی که در صنایع مرتبط به متانول مشغول به کار هستند، به دلیل اینکه بیش از سایرین در مواجهه با متانول قرار دارند، باید به نکات ایمنی لازم برای جلوگیری از مسمومیت شغلی با متانول توجه کنند.
متانول یکی از مرگ بارترین تقلب ها در نوشیدنی های الکلی دست ساز محسوب می شود که این روزها بسیاری از جوانان ایرانی را قربانی خود نموده است.
متانول وقتی وارد بدن می شود، ابتدا به فرمالدئید و سپس به فرمیک اسید و کربن دی اکسید تبدیل می شود. فرمیک اسید اصلی ترین متابولیت سمی متانول است. تجمع فرمیک اسید در بدن، باعث بروز علائم مسمومیت با متانول می گردد. سرعت متابولیزه شدن و پاکسازی متانول از بدن کند تر از اتانول است. به همین خاطر فرد مسموم معمولاً دیر به مراکز درمانی مراجعه می کند. زیرا علائم اولیه مسمومیت با متانول چیزی شبیه به مستی با الکل اتانول بوده و علائم اصلی مسمومیت با متانول معمولاً در حدود 6 الی 72 ساعت بعد از مصرف مشروب ظاهر می گردد.
در مسمومیت با اتانول هوشیاری فرد با گذشت زمان بهتر شده در حالی که در مسمومیت با متانول سطح هوشیاری رفته رفته کمتر شده و ممکن است به کما و مرگ ختم گردد.
به دنبال مصرف متانول، به علت تجمع متابولیت های اسیدی در بدن، بدن دچار اسیدوز متابولیک شده و این اسیدوز اول از همه بر سیستم تنفس تأثیر می گذارد و موجب کند شدن تنفس و اختلال در تهویه ریوی می شود. از سوی دیگر اسیدوز متابولیک با تأثیر بر چشم باعث اختلال عملکرد بینایی و بروز علائمی همچون تاری دید، تغییر میدان دید، ترس از نور، دوبینی و در نهایت نابینائی می شود. متانول می تواند موجب نارسایی کلیوی دائمی، تضعیف شدید سیستم اعصاب مرکزی، تشنج وکما گردد.
یکی دیگر از تقلب های رایج در مشروبات الکلی دست ساز، استفاده از داروهای روانگردان و مخدر در این مشروبات می باشد. این داروها در ابتدای مصرف موجب سرخوشی سریع تر و بیشتر پس از نوشیدن مشروبات الکلی شده ولی در ادامه با اثر بر مغز و سیستم اعصاب مرکزی توهم و آسیب های مغزی جبران ناپذیر را به دنبال خواهند داشت.
علائم تشخیص متانول در بدن چیست؟
سمیت متانول به دلیل محصولات متابولیکی آن است. محصولات جانبی متابولیسم متانول باعث تجمع اسید در خون (اسیدوز متابولیک)، کوری و مرگ می شود. اثرات نامطلوب اولیه ناشی از مسمومیت با متانول شامل خواب آلودگی، کاهش سطح هوشیاری، گیجی، سردرد، سرگیجه و ناتوانی در هماهنگی حرکت عضلات (آتاکسی) است. سایر اثرات نامطلوب سلامتی ممکن است شامل تهوع، استفراغ و نارسایی قلبی و تنفسی (قلبی ریوی) باشد. پیش آگهی در بیماران/قربانیان مبتلا به کما یا تشنج و اسیدوز متابولیک شدید ضعیف است. سمیت متانول با افزایش درجه اسیدوز متابولیک بدتر می شود و بنابراین با افزایش زمان بین قرار گرفتن در معرض و درمان شدیدتر می شود.
متانول الکلی سمی است. تماس با پوست، تنفس و آشامیدن این الکل خسارات جبران ناپذیری را برای بدن انسان به‌جای می‌گذارد. این خسارات از آسیب به بینایی و چشم انسان گرفته و ممکن است تا مرگ گسترش یابد. در شرایطی که ممکن است برخی محصولات ضدعفونی کننده و الکل‌ها حاوی درصدی از متانول باشد، بهتر است برای اطمینان خاطر و جلوگیری از هرگونه مسمومیت، قبل از مصرف، نسبت به تست این مواد اقدام شود.
مصرف متانول ممکن است باعث ایجاد طیف گسترده ای از اثرات نامطلوب شود که عبارتند از:
عصبی: سردرد، سرگیجه، بی قراری، ، فراموشی، کاهش سطح هوشیاری از جمله کما و تشنج.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، درد شدید شکم، خونریزی گوارشی، اسهال، اختلالات عملکرد کبد و التهاب پانکراس (پانکراتیت).
چشم: اختلالات بینایی، تاری دید، حساسیت به نور (فوتوفوبیا)، توهمات، از دست دادن جزئی تا کلی بینایی و به ندرت درد چشم. معاینه بصری ممکن است یافته های غیر طبیعی را نشان دهد. مردمک های گشاد شده ثابت نشانه مواجهه شدید با متانول است.
سایر موارد: عدم تعادل الکترولیت. نارسایی کلیه، خون در ادرار (هماچوری) و مرگ عضلانی در سطح سلولی (رابدومیولیز) در مسمومیت های شدید گزارش شده است. موارد کشنده اغلب با ضربان قلب سریع (تاکی کاردی) یا ضربان قلب آهسته (برادی کاردی) و افزایش تعداد تنفس ظاهر می شوند. فشار خون پایین (هیپوتانسیون) و ایست تنفسی زمانی رخ می دهد که نشانه مرگ قریب الوقوع است.
در برخی افراد حتی با وجود درمان به علت آسیب‌های مغزی، فرد دچار آسیب‌های دائمی مغزی مانند بیماری پارکینسون میشود.
در صرت بروز مسمومیت انجام آزمایشات زیر ضروری است:
- شمارش سلولی خون
- الکترولیت ها
- ادرار
- کلسیم سرم
- لیپاز
- آمیالاز
- کراتین کیناز
- غلظت سرمی اتانول و متانول
با تغییر سطح هوشیاری بیمار، تشنج یا ناهنجاری های عصبی CT و MRI درخواست می گردد.
چگونه الکل تقلبی را در منزل تشخیص دهیم؟
مولکول متانول سمیت بسیار کمی دارد و سمی اصلی آن به علت متابولیسم متانول در بدن (بیشتر در کبد) و تولید متابولیت‌های سمی آن (اسید فرمیک) در بدن است. این امر باعث میشود که بروز علائم و نشانه‌های بالینی در فرد مصرف‌کننده متانول، با تاخیر ظاهر شود. مدت زمان بروز علایم مسمومیت در فرد مصرف‌کننده بسته به عوامل مختلف ممکن است بین ۶ تا ۲۴ ساعت متغیر باشد.
در مواردی که فرد از انواع نمونه‌های حاوی مخلوطی از اتانول و متانول به صورت همزمان استفاده کرده (مانند آنچه که در مصرف خوراکی برخی از مشروبات الکلی تقلبی نیز وجود دارد)، علایم مسمومیت می‌تواند با تاخیر بین ۳۶ تا ۴۸ ساعت بعد از مصرف نیز ظاهر شوند. این عامل باعث میشود که فرد مسموم با تاخیر از بروز مسمومیت در خود آگاه شده و دیرتر به مراکز درمانی جهت درمان مراجعه کند.
دستورالعمل استفاده از کیت تشخیص متانول:
کیت تشخیص متانول می‌تواند برای تشخیص الکل‌های تقلبی و حاوی متانول کمک کند. این کیت با استفاده از این کیت بدون احتیاج به امکانات آزمایشگاهی و در زمان کمتر از ۵ دقیقه از اصالت اتانول اطمینان حاصل کنید. تکنیک مورد استفاده در کیت بسیار ساده است و تمامی مواد و تجهیزات مورد نیاز برای انجام آزمایش در آن لحاظ شده است. دقت این کیت تا غلظت 5 درصد متانول است که با دیدن رنگ بنفش یا خاکستری در لوله آزمایش پی به وجود متانول میبرید. این کیت مقادیر کمتر از 5 درصد را تشخیص نمی دهد . با توجه به خطرات جدی مسمومیت با متانول (متانول از طریق تماس پوستی هم جذب میشود) و قیمت بسیار مناسب، روش ساده که توسط کاربران به راحتی قابل انجام است می تواند تا حدی زیادی از خطرات متانول پیشگیری نماید.
برای تشخیص متانول باید اقدامات زیر را انجام دهید:
قبل از شروع، دستکش ها را بپوشید و در صورت امکان از روپوش استفاده کنید. میز را خالی کنید و محتویات جعبه کیت را روی میز بچینید. بطری های پلاستیکی را قبل از مصرف به خوبی تکان دهید.
ابتدا با استفاده از پیپت پلاستیکی 0.5 میلی لیتر از نمونه مورد نظر را بردارید و در لوله آزمایش بریزید.( با توجه به شکل زیر مقدار مورد نیاز را به داخل لوله انتقال دهید.)
یک قطره از محلول بطری A را در لوله آزمایش بریزید. سپس یک قطره از محلول بطری B را در لوله آزمایش بریزید. درب بطری ها را ببندید. لوله را به خوبی تکان دهید. سپس یک دقیقه صبر کنید (زمان بگیرید) تا واکنش اتفاق بیافتد.
پس از گذشت یک دقیقه زمان، بطری C را باز کنید و یک قطره از محلول را در لوله آزمایش بریزید. لوله را به خوبی تکان دهید تا رنگ آن کاملا از بین برود. اگر رنگ مشاهده می کنید، یک قطره دیگر از بطری C به محلول اضافه کرده و لوله را به خوبی تکان دهید ( این عمل را تا زمان از بین رفتن رنگ انجام دهید).
سپس بطری D را باز کرده و یک قطره از محلول را به صورت لوله آزمایش اضافه کنید.
یک میلی لیتر از محلول بطری E را با استفاده از قطره چکان بردارید. نوک قطره چکان را به دیواره داخلی لوله آزمایش بچسبانید و کاملا آهسته محلول را آزاد کنید( به هیچ جه قطره چکان را سریع خالی نکنید). لوله را به خوبی تکان دهید.
نمونه مورد نظر در صورت داشتن متانول به رنگ بنفش یا خاکستری تغییر رنگ خواهد داد. محلول های ضدعفونی کننده حاوی آب اتانول با این تست هیچ تغییری نمی دهد.
مصرف چه میزان از متانول باعث مرگ می شود؟
مقدار مصرف متانولی که باعث مرگ می شود به درصد و غلظت متانول در ماده ای که خورده می شود بستگی دارد.
دوز کشنده متانول از 30 تا 240 میلی لیتر یا 1 گرم در کیلوگرم است.
آسیب بینایی دائمی ممکن است با مصرف حداقل 30 میلی لیتر رخ بدهد.
آیا کوری با الکل درمان دارد؟
اگر در مراحل اولیه مسمومیت با متانول به مراکز درمانی مراجعه شود به خوبی می توانند از بروز بیشتر عوارض جلوگیری کنند اما در صورتی که عوارض مسمومیت مخصوصا کوری به طور کامل ایجاد شده باشد کاری نمی توان برای بیمار انجام داد و این آسیب ها دائمی خواهند بود. گاهی در مواردی که آسیب به صورت کامل ایجاد نشده است در این صورت با انجام درمان و پیگیری های طولانی مدت چشم پزشکی می توان تا حدی بینایی را مجددا به دست آورند. میزان بهبود و عدم بهبود وارده به میزان آسیب به بیمار بستگی دارد.
مصرف چه قرص هایی با الکل باعث مرگ میشود؟
- متادون
- کلونازپام
- آلپرازولام
- ترامادول
- بوپرنورفین