ANA در آزمایش خون چیست؟ 

در بدن آنتی بادی پروتئینی وجود دارد که Antinuclear Antibody نامیده می‌شود. این آنتی بادی پروتئینی که با عبارت لاتین ANA شناخته می‌شود، با ماده هسته‌ایی سلول‌ها واکنش می‌دهد. آنتی بادی ANA در واقع ضد هسته محسوب می‌شوند و آنتی بادی‌هایی را که به عنوان آنتی ژن‌های هسته‌ای و سیتوپلاسمی شناخته می‌شوند، مورد هدف قرار خواهند داد.

آزمایش ANA به دو روش EIA (ارزیابی اثرات زیست محیطی) و IFA (روشی برای یافتن یک آنتی ژن یا یک آنتی بادی) انجام می‌شود که هر دو به نمونه خون ورید بازویی نیاز دارند.

زمانی که نمونه خون از شخص مشکوک به بیماری‌های خود ایمنی گرفته می‌شود، مقدار آنتی بادی پروتئینی Antinuclear Antibody در آن اندازه‌گیری خواهد شد.در واقع مقدار و سطح ANA در آزمایش خون، نشان‌دهنده میزان حاد بودن بیماری‌های خود ایمنی بافت همبند است. البته پزشکان معتقد هستند که برای تشخیص و شروع فرآیند درمان این بیماری‌ها نباید به نتیجه آزمایش ANA بسنده کرد و نیاز به یک سری آزمایش تکمیلی است که در ادامه مطلب به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

اگر شخصی با علائم زیر  مواجه شد، باید برای انجام این آزمایش اقدام کند:

• تب
• خارش
• احساس خستگی
• درد مفاصل​​​​​​
• مقادیر نرمال و بحرانی در آزمایش ANA

سطح بحرانی آزمایش ANA

نتیجه آزمایش ANA با یک سری اعداد مشخص می‌شود. برای این اعداد یک حد نرمال و بحرانی در نظر گرفته شده است که اگر در حد نرمال قرار داشته باشند، جواب آزمایش منفی و اگر در حد بحرانی قرار داشته باشند، جواب آزمایش مثبت خواهد شد.

به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت:

نتایج آزمایش منفی (Negative)، نشان‌دهنده این است که مقدار آنتی بادی پروتئینی Antinuclear Antibody در بدن کمتر از ۱ است.
نتایج آزمایش مثبت (Positive)، نشان‌دهنده این است که مقدار آنتی بادی پروتئینی Antinuclear Antibody در بدن بیشتر یا مساوی با ۱ است.

این آزمایش در تشخیص بیماری‌های زیر کمک می‌کند: 

• سندروم شوگرن . نوعی االتهابی مزمن که به سیستم ایمنی بدن مربوط است. 
• روماتیسم. بیماری که بافت همبند و مفاصل را درگیر می‌کند. 
• لوپوس. نوعی بیماری خود ایمنی که بافت های پیوندی را هدف را قرار می‌دهد. 
• اسکلرودرما. نوع نادر و متفاوتی از بیماری روماتیسم. 

تفسیر آزمایش ANA

حال که با مقادیر بحرانی و نرمال آزمایش ANA آشنا شدید، این امکان برای شما فراهم شده است تا بتوانید کم و بیش به تفسیر آزمایش بپردازید.

آنتی بادی پروتئینی ANA معمولا زمانی استفاده می‌شود که نیاز به تشخیص بیماری‌های زیر باشد:

• لوپوس منتشر
• لوپوس اریتماتوس سیستمیک (SLE)

این بیماری‌ها از جمله بیماری‌های خود ایمنی هستند که تنها با بررسی آنتی بادی‌های مختلف قابل تشخیص خواهند بود.

اگر جواب آزمایش ANA منفی شود، ابتلای شخص مشکوک به بیماری‌های خود ایمنی رد خواهد شد.

اما در صورتی که آزمایش ANA نتیجه مثبت را نشان دهد، نمی‌توان به طور قطع ابتلای شخص به بیماری‌های خود ایمنی را تشخیص داد. بلکه در این زمان لازم است تا آنتی بادی‌های دیگر بدن شخص طی آزمایش و تست‌های مرتبط مورد بررسی قرار بگیرند.

در ضمن ناگفته نماند که داروهای زیر موجب بروز خطا در نتیجه آزمایش خواهند شد و مثبت کاذب را نشان خواهند داد:

• هیدرالازین
• کاربامازپین
• پروکائین ‌آمید
• فنی توئین
• پنی سیلین‌ها
• کینیدین
• ایزونیازید
• اتوسوکسیمید
• متیل دوپا
• پریمیدون
• مفنی توئین
• کلروپرومازین

شرایط انجام آزمایش ANA

در رابطه با شرایط انجام آزمایش ANA، تفاوت نظر وجود دارد. برخی رعایت رژیم غذایی خاص و ناشتایی قبل از انجام آزمایش ANA را لازم نمی‌دانند و برخی دیگر معتقد هستند که اگر شخص ناشتایی و رژیم غذایی خاصی را رعایت نکند، نتیجه آزمایش ANA با خطا همراه خواهد شد. پس بهتر است در رابطه با شرایط انجام آزمایش با پزشک متخصص خود مشورت کنید. مدت ناشتایی ۸ تا ۱۲ ساعت پیشنهاد شده است. 

اگر دارویی مصرف می‌کنید حتما راجع به آن با پزشک مشورت داشته باشید. همچنین یک هفته قبل از آزمایش، اسکن رادیو اکتیو انجام نشود.