نقد و بررسی

خط کش SRID

جهت اندازه گیری قطر هاله رسوبی در روش انتشار ایمنی شعاعی منفرد (immunodiffusion radial single: SRID) بکار میرود.

انتشار ایمنی شعاعی منفرد (immunodiffusion radial single: SRID) 

اساس این روش مبتنی بر انتشار یکی از دو عامل آنتی ژن یا آنتی بادی است.

به عبارت دیگر یکی از دو مولکول آنتی ژن یا آنتی بادی را در ژل مخلوط کرده و ثابت میگیرند. سپس طرف دیگر واکنش (آنتی بادی یا آنتی ژن) را در حفراتی که در آگار ایجاد میکنیم میریزیم. مولکول های موجود در حفره با انتشار و نفوذ شعاعی در ژل نهایتاً به ناحیه تعادل رسیده و با مولکول دیگر واکنش داده و رسوب میدهد.

بنابراین فقط یکی از مولکول ها به طور شعاعی در ژل نفوذ میکند. در این روش اغلب آنتی بادی علیه آنتی ژن مورد سنجش را در زمانی که ژل هنوز به صورت مایع است (55 درجه سانتیگراد) به آن اضافه میکنیم، سپس ژل را بر روی یک صفحه صاف پخش میکنیم و بعد از اینکه ژل به صورت جامد درآمد حفراتی داخل آن تعبیه میکنیم.

حجم ثابتی از آنتی ژن یا نمونه ی حاوی آنتی ژن را به داخل حفرات میریزیم. آنتی ژن در ژل انتشار یافته و با آنتی بادی برخورد میکند و واکنش آنتی ژن – آنتی بادی شکل میگیرد که به صورت حلقه رسوبی در اطراف حفره ظاهر میگردد.

قطر این حلقه به تدریج افزایش مییابد و هنگامی که تعادل بین غلظت آنتیژن آنتیبادی برقرار شد یک حلقه رسوبی ثابت و پایدار تشکیل میشود. از این روش به طور گستردهای برای اندازه گیری کمی بسیاری از پروتئین ها استفاده میشود.

در این روش با استفاده از محلول های استاندارد و رسم منحنی مربوطه میتوان مقدار آنتی ژن را تعیین کرد. قطر حلقه های رسوبی مربوط به محلول های استاندارد بعد از تشکیل خط رسوبی در ناحیه ی تعادل غلظت آنتی ژن آنتی بادی اندازه گیری میشود. این تعادل غلظت،بسته به مشخصات مولکولی آنتیژن مورد نظر، بعد از 24 تا 48 ساعت یا بیشتر حاصل میگردد.
در این حالت مجذور قطر حلقه های رسوبی با مقدار آنتیژن مورد نظر نسبت مستقیم دارد. بنابراین میتوان با قرار دادن مجذور قطر حلقه های رسوبی مربوط به محلول ها یا استاندارد، بر روی محور عمودی و غلظت آنها بر روی محور افقی منحنی استاندارد را ترسیم نمود.
حساسیت این روش در حدود 10 میلیگرم در دسی لیتر میباشد. با وجود زمان طولانی که برای واکنش مورد نیاز میباشد، این روش کاربرد زیادی دارد که علت اصلی آن را میتوان به عدم نیاز به وسایل اختصاصی برای انجام واکنش دانست.
این روش بر مکانیسم ساده ای استوار است و با توجه به نیاز محقق می تواند برای جستجو و عیار سنجی آنتی ژن یا آنتی بادی به کار برده شود.

مواد و ابزار مورد نیاز:

1. پلیت SRID  (حاوی ژل +anti-IgG)

2 .نمونه های استاندارد (کالیبراتور) شماره1و2 و3 .
3 .نمونه کنترل، شماره 4 .
4. نمونه های سرمی با شماره های.8 ،7 ،6 ،5

5 .خط کش ویژه و استاندارد «SRID » برای اندازهگیری قطر دایره ی رسوبی.
6 .سرنگ انسولین یا سرنگ هامیلتون یا سمپلر برای پرکردن چاهک ها (چاهک ها نباید لبریز شوند).

روش کاربرد خطکش SRID

خط کش SRID دو محور اندازه گیری دارد، یکی خط کش میلی 23 سانتی در لبه است و دیگری مثلث اندازه گیری قطر دایره رسوبی در داخل صفحه تا mm 10 است. در داخل صفحه خط کش SRID دو خط کج و یک خط موازی با افق در وسط به شکل میانه وجود دارد، خطوط کوتاه عمودی، با فاصله معین، دو خط کج یا ساق های مثلث ناقص را مدرج کردهاند. ارقام روی خطوط کوتاه عمودی، نمایانگر مجذور این فاصله و در واقع مجذور قطر دایرههای رسوبی (d^2) میباشند. برای اندازهگیری قطر دایرههای رسوبی به وسیله خطکش SRID ،پلیت SRID را از پشت روی خط کش گذاشته و آنقدر آن را جابجا کرده تا محیط خارجی دایره رسوبی با دو خط کج کاملاً مماس شود و خط میانه درست از وسط چاهک

بگذرد. در این حالت رقم پایین خط کوتاه عمودی که از وسط چاهک میگذرد، نشان دهنده قطر دایره رسوبی (d) است که میتوان مجذور همان قطر را (d2) در بالای خط کوتاه عمودی یافت. برای اندازهگیری واکنشهای رسوبی بیضی شکل باید اندازهگیری را در دو جهت عمود برهم انجام داد و میانگین دو قطر کوچک و بزرگ را بر روی منحنی برد.