[fusion_builder_container type=”flex” hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” menu_anchor=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=”” background_color=”” background_image=”” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” parallax_speed=”0.3″ video_mp4=”” video_webm=”” video_ogv=”” video_url=”” video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_color=”” video_preview_image=”” border_color=”” border_style=”solid” padding_top=”” padding_bottom=”” padding_left=”” padding_right=””][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ layout=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding_top=”” padding_right=”” padding_bottom=”” padding_left=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” center_content=”no” last=”true” min_height=”” hover_type=”none” link=”” border_sizes_top=”” border_sizes_bottom=”” border_sizes_left=”” border_sizes_right=”” first=”true”][fusion_text]

کاربرد ظروف شیشه ای و پلاستیکی در آزمایشگاه

ظروف آزمایشگاهی شیشه ای و پلاستیکی برای تهیه، اندازه گیری و نگهداری مایعات استفاده می شوند. وسایل شیشه ای برای انجام روش هایی مانند کروماتوگرافی گاز – مایع و HPLC ضروری هستند؛ زیرا در این روش ها، حلال به راحتی با پلاستیک واکنش میدهد. از طرف دیگر بسیاری از محلول هایی که pH آنها بالاتر از ۶ باشد با شیشه واکنش خواهند داد. به علاوه، شیشه یون های فلزی را جذب کرده میتواند غلظت محلول های استاندارد را تغییر دهد. بنابراین هنگام خرید وسایل آزمایشگاهی دقت در نوع کاربرد آنها بسیار مهم است. 

انواع شیشه های مورد استفاده در آزمایشگاه

در آزمایشگاه از شیشه هایی با جنس های مختلف استفاده می شود که تفاوت آن ها در نشکن بودن، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و حرارت می باشد.
بیشتر ظروف شیشه ای معمولی آزمایشگاه از بوروسیلیکات (Borosilicate) ساخته می شوند که با نام های تجاری Pyrex و Kimax عرضه می شوند. بوروسیلیکات محتوی مواد قلیایی و نیز فلزات سنگین ناچیزی می باشد، بنابراین مایعات را می توان براحتی در این ظروف بدون آلوده شدن حرارت داد. بعلاوه بوروسیلیکات دمای تا C° ۶۰۰ را برای زمان های کوتاه تحمل می کند.

(مطالعه ی انواع ظروف شیشه ای آزمایشگاهی)

انواع لوازم پلاستیکی آزمایشگاهی

انواع پلاستیک های مورد استفاده در ظروف آزمایشگاهی و وسایل پلاستیکی آزمایشگاهی از مونومرهای آلی پلیمریزه شده تهیه می شوند. خصوصیات پلاستیک وابسته به ماهیت مونومرهای آن است.

پلاستیک های مورد استفاده در وسایل آزمایشگاهی عبارتند از:

پلی اولفین (Polyolefins) (پلی اتیلین و پلی پروپیلن)، پلی استایرن (Polystyrene)، پلی کربنات (Polycarbonate) ، پلی تترافلورواتیلن (Polytetrafluoroethylene) (یا تفلون) و پلی وینیل کلراید (Polyvinyl Chloride).

کاربرد جنس های مختلف ظروف پلاستیکی

پلی اولفین از نظر شیمیایی نسبتا خنثی بوده و در برابر بیشتر اسیدها، قلیاها و محلول های نمکی مقاوم است. اسیدهای آلی باعث تورم و نفوذ به داخل این نوع پلاستیک می شوند. اسید سولفوریک غلیظ نیز در دمای معمولی با این مواد واکنش میدهد.

پلی اتیلین در وسایل پلاستیکی یکبار مصرف به کار رفته و قابل استریل شدن نمی باشد ولی پلی پروپیلن را میتوان استریل کرد.
پلی کربنات از پلی پروپیلن قوی تر بوده و تحمل حرارتی بهتری دارد. مقاومت شیمیایی آن به خوبی پلی اولفین ها نیست و مزیت عمده آن مقاومت در برابر شکستگی بوده و بنابراین برای بکارگیری در لوله های سانتریفوژ مناسب است.

تفلون (پلی تترافلورواتیلن) بسیار خنثی بوده و تحمل حرارتی آن بی نهایت خوب است (از ۲۵۵°C تا C° ۲۷۰). بعلاوه مقاومت آن در برابر مواد شیمیایی نیز مناسب می باشد. از تفلون برای ساخت میله های همزن، پوشش درب بطری ها و لوله های پلاستیکی استفاده می شود.
پلی وینیل کلراید یک پلاستیک نرم و انعطاف پذیر ولی متخلخل است و معمولا کاربرد اصلی آن در لوله های سیستم آب مقطر با خلوص زیاد است.

مزیت لوازم پلاستیکی نسبت به جنس شیشه ای

در بسیاری از کاربردهای آزمایشگاهی باید از وسایل پلاستیکی به جای وسایل شیشه ای استفاده شود؛ زیرا پلاستیک ها یون آزاد نمی کنند و نشکن هستند. البته بعضی از پلاستیک ها مانند پلی اتیلن متخلخل بوده و تبخیر محلول مشکل ساز خواهد شد. بنابراین نگهداری طولانی مدت محلول ها در ظروف آزمایشگاهی شیشه ای که کاملا پر نشده اند مناسب نیست.
به علاوه، پلی اتیلن و سایر پلاستیک ها می توانند پروتئین ها و ترکیبات دیگری مانند رنگ ها و بعضی نمک ها را جذب کرده و باعث اختلال در آزمایش ها شوند.

برای اندازه گیری عناصر با مقدار کم، وسایل پلاستیکی ارجح هستند.

برای جداسازی مقادیر کم فلزات موجود در پلاستیک می توان آن را در محلول یک مولار HCL قرار داد و سپس چندین بار با آب خالص آبکشی نمود.

• از قرار دادن طولانی مدت وسایل پلاستیکی در محلول های اسید خودداری شود زیرا باعث شکننده شدن آنها می گردد.

تمیز کردن وسایل شیشه ای و پلاستیکی

وسایل شیشه ای را باید قبل از استفاده بدقت تمیز کنید؛ زیرا هرگونه آلودگی باعث اختلال در نتایج میشود.
همچنین در صورت تمیز نبودن سطح شیشه در هنگام خالی کردن محلول، مقداری از آن در سطح باقی مانده و باعث خطا در اندازه گیری حجم می شود.
ظروف استفاده شده را بلافاصله پس از خاتمه کار باید در محلول رقیق دترجنت یا سفیدکننده رقیق قرار داد.
مواد پاک کننده مختلفی برای شستشوی وسایل شیشه ای موجود می باشد ولی بطور کلی باید از دترجنت غیریونی استفاده کرد.
پس از آبکشی با آب ۳ تا ۵ بار نیز باید ظرف را با آب خالص شستشو داد.

ظروفی که کاملا تمیز شده باشند هیچگونه آبی روی سطح آنها باقی نمی ماند در حالی که ظروف کثیف در سطح خود قطرات آب را نگه می دارند.
برای اطمینان از پاک شدن باقیمانده دترجنت از ظروف میتوان پس از شستشو، آب مقطر را درون ظرف ریخته و pH آن را اندازه گیری کرد در مواقعی شستشو با اسید (Acid wash) ضروری است که برای اینکار از محلول رقیق اسید کلریدریک یا اسید نیتریک استفاده میشود.
امروزه معمولا از اسید کرومیک استفاده نمی شود زیرا ممکن است بقایای آن روی ظرف باقی بماند و نیز تهیه کردن آن با مشکل همراه است.
پاک کننده هایی که با امواج اولتراسونیک کار می کنند نیز بخصوص برای پاک کردن بقایای پروتئین ها از دیواره ظروف مناسب هستند.

ظروف پلاستیکی و ظروف شیشه ای را باید در دمای اتاق یا در دمای کمتر از ۱۰۰ درجه خشک کرد. دماهای بالاتر باعث خراب شدن پلاستیک و نیز برهم خوردن حجم ظروف شیشه ای می شود.

منبع:

کتاب جامع تجهیزات آزمایشگاهی و فرآورده های تشخیصی، تجهیزات آزمایشگاهی

گردآوری: سیده فاطمه شایسته

[/fusion_text][fusion_text columns=”” column_min_width=”” column_spacing=”” rule_style=”” rule_size=”” rule_color=”” hue=”” saturation=”” lightness=”” alpha=”” content_alignment_medium=”” content_alignment_small=”” content_alignment=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” sticky_display=”normal,sticky” class=”” id=”” margin_top=”” margin_right=”” margin_bottom=”” margin_left=”” fusion_font_family_text_font=”” fusion_font_variant_text_font=”” font_size=”” line_height=”” letter_spacing=”” text_transform=”” text_color=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=””]

پیشنهاد بررسی:  لوله وکیوم CBC K2, K3 لبویر  – لوله لخته کلات بدون ژل(Clot Activator) لبویر  – لوله وکیوم لخته ژل دار لبویر 

[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]