نقد و بررسی

آزمایش فری‌تین

اندازه‌گیری فری‌تین، شاخص خوبی برای ذخایر آهن در بدن است. فری‌تین پروتئینی است که باعث ذخیره آهن در بدن می شود که مقدار آن  رابطه مستقیم با ذخایر آهن بدن انسان را دارد. سطح فری‌تین رابطه مستقیم با افزایش سن در زنان و  مردان دارد که به مرور افزایش پیدا می کند.

یکی از نشانه های کم شدم ذخایر آهن، کم خونی و فقر آهن کاهش سطح فری‌تین است. با کاهش فری‌تین ذخایر پروتئینی در بدن نیز کاهش می یابند. همچنین در دوران بارداری سطح فری‌تین کاهش پیدا می کند.

درصورت بروز هموکروماتوز، مسمومیت با آهن، انتقال خون مکرر، کم‌خونی مگالوبلاستیک و همولیتیک، بیماری‌های نئوپلاستیک، الکلیسم، بیماری‌های کلاژن یا بیماری مزمن کبدی با افزایش سطح فری‌تین مواجه خواهیم شد.

عوامل افزایش سطح فری‌تین

  • بیماری‌های التهابی حاد
  • عفونت‌ها
  • سرطان‌های
  • هموکروماتوز
  • هموسیدروز
  • مسمومیت آهن
  • کم‌خونی مگالوپلاستیک
  • کم‌خونی همولیتیک
  • بیماری‌های هپاتوسلولار التهابی
  • الکلیسم، بیماری التهابی
  • سرطان‌های پیشرفته
  • بیماری‌های مزمن همانند لوسمی، سیروز، هپاتیت مزمن
  • بیماری‌های کلاژن عروقی
  • تعویض مکرر سلول‌های قرمز خون (Packed cells)

علل تجویز آزمایش

  • تشخیص فقر آهن و اضافه بار آهن
  • اندازه‌گیری ذخیره آهن بدن
  • افتراق بین کم‌خونی فقر آهن
  • التهابات مزمن که منجر به فقر آهن می‌شود.

عوامل کاهش سطح فری‌تین:

  • کم‌خونی فقر آهن
  • کمبود شدید پروتئین،
  • همودیالیز
  • خونریزی در پی قاعدگی شدید
  • سوء جذب شدید آهن و خونریزی در مجاری گوارشی

عوامل احتمالی تداخل آزمایشگاهی

  • مصرف داروهای حاوی آهن
  • الکل
  • قرص‌های ضد بارداری
  • مصرف
  • خونریزی ماهیانه در خانم‌ها (کاهش ذخایر آهن)
  • تجویز اخیر رادیو نوکلئیدها در اندازه‌گیری آهن به روش رادیو ایمونو اسی (غیرطبیعی شدن سطح فری‌تین)
  • افراد در معرض آنتی‌ژن‌های حیوانی

دلایل تجویز آزمایش فری‌تین 

  • خستگی مزمن/ خستگی
  • ضعف
  • سرگیجه
  • سردرد
  • رنگ پریدگی

اضافه بودن فری‌تین 

  • در صورت تشخیص پزشک به اضافه بودن سطح آهن خون بدن، باید سطح  فری‌تین در بدن فرد تعیین شود. علائم و نشانه‌های این مورد که در اثر تجمع آهن در خون و بافت‌ها اتفاق می افتد، در افراد مختلف متفاوت است و با گذشت زمان شدیدتر می‌شود. این علائم شامل:
  • درد مفصل
  • خستگی ضعف
  • کاهش وزن
  • کمبود انرژی
  • درد شکم
  • از دست دادن میل جنسی
  • آسیب به اعضای بدن مانند قلب و کبد

اطلاعات بیشتر

  • در بیماران تحت درمان با آهن، تعیین فری‌تین سرم آنچنان قابل اطمینان نخواهد بود.
  • اگر این آزمایش به همراه سنجش سطح آهن سرم و ظرفیت کل اتصال به آهن (TIBC) انجام شود، به تشخیص افتراقی و طبقه‌بندی کم‌خونی کمک خواهد کرد.

پیشنهاد بررسی:  MICROALBUMIN  –  ADA CAL  –  Ammonia – کیت تری گلیسیرید – کیت HDL-C – کیت TIBC