نقد و بررسی
creatinine : آزمایش کراتینین در کنار آزمایشاتی مثل تست اوره، مراقب حال کلیه‌های شما هستند. بار اصلی دفع سموم و تصفیه خون، بر عهده این اندام کوچک لوبیایی شکل است. اگر به هر دلیلی به آن آسیبی وارد شود، سطح موادی مانند کراتینین و اوره در بدن بالا میرود.
هدف از انجام تست
منظور از انجام این آزمایش، چک کردن سلامت کلیه ها، تشخیص بیماری کلیوی و پایش وضعیت درمان بیماری کلیه ها می باشد. آزمایش کراتینین از سلامت کلیه ها خبر می دهد.
آزمایش کراتینین اطلاعات مهمی درباره وضعیت و شرایط کلیه به شخص می دهد. کراتینین یک ماده شیمیایی زائد می باشد که توسط متابولیسم عضلات و به میزان کمتری با خوردن گوشت تولید می گردد. کلیه های سالم کراتینین و سایر مواد زائد را از خون فیلتر می کنند. مواد زائد فیلتر شده از طریق ادرار از بدن خارج و دفع می گردد.
چنانچه کلیه ها به درستی فعالیت نکنند، امکان دارد میزان کراتینین خون افزایش پیدا کند. تست کراتینین سطح کراتینین خون را اندازه گیری کرده و تخمین می زند که کلیه ها چطور خون را فیلتر می کنند که به آن میزان فیلتراسیون گلومرولی یا eGFR) estimated glomerular filtration rate) می گویند. آزمایش کراتینین ادرار میزان کراتینین را در ادرار اندازه گیری می نماید
اهمیت کلینیکی
کراتینین بر خالف اوره با یک نسبت تقریباً ثابت وارد گردش خون شده و تمامی آن از تصفیه گلومرولی (GFR (عبور و از طریق ادرار دفع میگردد.
سطح کراتینین کمتر تحت تأثیر رژیم غذایی، سن، جنس و تمرینات قرار می گیرد.
اندازه گیری کراتینین برای ارزیابی کارکرد کلیه ها مفید است و تنها زمانی مقدار آن بالا میرود که کلیه ها 05 %فعالیت خود را از دست داده باشند. کلیرانس کراتینین فاکتور خوبی برای تخمین میزان تصفیه گلومرولی، همچنین عملکرد کلیه ها است و برای این منظور کراتینین سرم و ادرار 42 ساعته بطور همزمان مورد بررسی قرار می گیرند.
علت تجویز آزمایش کراتینین
آزمایش کراتینین یک شاخص مهم برای بررسی عملکرد کلیه می باشد. سطح بالای Creatinine در خون ممکن است نشانگر این باشد که کلیه‌ها نمی توانند به درستی کار کنند. آزمایش خون کراتینین به پزشکان این امکان را می دهد تا بیماری کلیه را تشخیص بدهند، چون یک کلیه ضعیف نمی تواند مثل حالت نرمال، کراتینین را تصفیه کند و باعث افزایش میزان کراتینین در خون میشود.
تفسیر آزمایش Creatinine
وقتی که قرار است عملکرد کلیه بیمار مورد بررسی قرار گیرد، آزمایش کراتین یکی از آزمایشات معمول می باشد که به این منظور انجام می گیرد. افزایش کراتینین در خون عموما نشانگر کاهش تصفیه گلومرولی و ایجاد مشکل در عملکرد کلیه‌ها می باشد.
به علت ثابت بودن همیشگی مقدار کراتینین، افزایش سطح آن نشان دهنده آسیب مزمن کلیه است و بر خلاف اوره تحت تاثیر مشکلات کبدی قرار نخواهد گرفت..
تعیین مقادیر کراتینین خون و کلیرانس کلیوی کراتینین به عنوان شاخص‌های عملکرد کلیه مورد بررسی و بازبینی قرار می‌گیرند.
سطح کراتینین سرم یا خون تا زمانی که عملکرد کلیه به طور قابل توجهی دچار مشکلی نشده باشد، افزایش پیدا نمی‌کند. این افزایش می‌تواند ناشی از بیماری خاصی در بدن نیز باشد.
زمان تجویز آزمایش کراتینین خون
- بیماران دیابتی نوع ۱ یا دیابتی نوع ۲ بایستی حداقل سالی یک بار آزمایش کراتینین خون بدهند.
- بیماران دارای اختلالات و مشکلات کلیوی در زمان های منظم، باید تست ادرار و کراتینین خون را بدهند.
- افرادی که دارای بیماری‌هایی نظیر فشار خون بالا، دیابت یا مصرف داروهای مختلفی هستند که روی کلیه تاثیر می‌گذارد باید آزمایش ادرار و کراتینین را طبق نظر دکتر مستمر بدهند.
اساس روش
در این کیت بر اساس روش ژافه تهیه شده، که توسط Tiderstrom & Henagar در آن تغییراتی داده شده است.
در این روش کراتینین با آلکالین پیکرات تشکیل کمپلکس رنگی میدهد که در طول موج 490-510 نانومتر اندازه گیری میشود و شدت رنگ به وجود آمده متناسب با مقدار کراتینین در نمونه می باشد.
میزان نرمال Creatinine در خون
| سن | جنسیت | میزان نرمال کراتینین خون |
| بزرگسالان |
زنان | ۰.۵ تا ۱.۱ میلی گرم در دسی لیتر |
| مردان | ۰.۶ تا۱.۳ میلی گرم در دسی لیتر | |
| کودکان |
نوجوانان | ۵ تا ۱.۰ میلی گرم در دسی لیتر |
| کودکان | ۰.۳ تا ۰.۷ میلی گرم در دسی لیتر | |
| اطفال | ۰.۲ تا ۰.۴ میلی گرم در دسی لیتر | |
| نوزادان | ۰.۳ تا ۱.۱ میلی گرم در دسی لیتر |
علت بالا بودن کراتینین در خون
- انسداد مجاری ادراری
- مرگ یا نارسایی سلول‌های کلیه
- عفونت باکتریایی کلیه (پیلونفریت)
- اختلال در عملکرد پروستات
- التهاب گلومرول‌ها در کلیه
- مصرف بعضی از داروها مانندآمینوگلیکوزیدی، سایمتیدین، داروهای شیمی درمانی، سفالوسپورین
- کم‌آبی بدن که بر عملکرد کلیه‌ها تاثیر منفی گذاشته باشد.
- ورزش سنگین که میزان سوخت‌وساز در عضلات را زیاد می‌کند.
- افزایش تجمع پروتئین خوراکی در بدن
- کاهش جریان خونی که به کلیه‌ها وارد میشود؛ مثلا به دلیل نارسایی احتقانی قلب، دیابت یا کم‌آبی.
علائم ناشی از افزایش سطح کراتینین
- احساس دی هیدراته بودن
- ورم
- سرگیجه
- خستگی
- نفس تنگی
- استفراغ و حالت تهوع
- خشکی پوست
رژیم غذایی مناسب جهت کاهش کراتینین
- کاهش مصرف پروتئین حیوانی
- کاهش مصرف فراورده های لبنی از جمله شیر و انواع پنیر
- کاهش مصرف حبوبات و قارچ
- مصرف بیشتر آب
- خوردن آب سبزیجات تازه
- عدم استفاده از گوجه‌فرنگی، آووکادو، پودر فلفل قرمز، شکلات و پودر کاکائو، برگه زردآلو، کیوی، کشمش، و آفتابگردان در رژیم‌های کم پتاسیم
- کاهش مصرف مایعات کافئین‌دار مانند قهوه، نسکافه و چای
- استفاده از خیار، شلغم، جو، کاهو، گل‌کلم، انواع جوانه‌ها، تربچه و شیر سویا
- عدم استفاده از تخمه کدو و آفتابگردان، پنیر و کنجد در رژیم‌های کم فسفر
تست‌های آزمایشگاهی مکمل
- Creatinine clearance
- Estimated glomerular filtration rate (eGFR)
- Albumin creatinine ration (ACR)
- Blood urea nitrogen (BUN)
- Cystatin C
- Urine creatinine
نحوه جمع آوری نمونه
به منظور انجام آزمایش کراتینین خون در آزمایشگاه، خونگیری از ورید بازویی انجام می گیرد. قبل از انجام عمل نمونه گیری، شخص مراجعه کننده باید در مورد داروهایی که استفاده می کند به پرشک و یا پرسنل نمونه گیر آزمایشگاه گزارش دهد.
عواملی که باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست میشود؟
برخی داروها ممکن است سبب افزایش کراتینین شود از جمله مهار کننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، آمینوگلیکوزیدها (مانند جنتامایسین)، سایمتدین، فلزات سنگین کموتراپیک (مانند سیسپلاتین)، و سایر داروهای نفروتوکسیک از جمله سفالوسپورین ها (مانند سفوکسیتین).
گزارش نتایج این تست
میزان نرمال کراتینین خون در آزمایشگاه بر حسب mg/dl بصورت زیر می باشد، اگر چه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت می باشد، از آنجا که میزان کراتینین در خون متناسب با توده عضلانی افزایش می یابد، معمولاً میزان کراتینین خون مردان بیشتر از زنان می باشد.
افزایش میزان کراتینین در خون به این معنی می باشد که عملکرد نامطلوب کلیه ها چگونه است. شرایطی مانند کمبود آب بدن، کاهش حجم خون، خوردن مقدار زیادی گوشت، استعمال داروهای خاص و یا مصرف مکمل خوراکی کراتین می تواند موجب افزایش موقت کراتینین شود.
اگر میزان حجم کراتینین خون بالا تر از حد طبیعی باشد، ممکن است پزشک نتیجه را با تجویز سایر آزمایش های خون یا ادرار تأیید کند. چنانچه شک به آسیب کلیوی وجود داشته باشد، کنترل فشار خون که اغلب به دارو نیاز دارد بسیار ضروری است. آسیب دائمی کلیه ها قابل جبران و بهبودی نیست، اما با درمان مناسب می توان از بروز آسیب های بیشتر در آینده جلوگیری نمود.
.
پیشنهاد بررسی : چسب تزریق مدیباب – ماسک ۵ لایه KN95 ATS بدون سوپاپ – تست سریع آنتی بادی واکسن کرونا(روژان آزما) – کیت CRP Immunoturbidimetry پارس پیوند – کیت AST زیست شیمی – CK CONTOLR LEVEL زیست شیمی
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.