نقد و بررسی

TIBC مخفف عبارت Total Iron Binding Capacity می باشد که ترجمه تحت الفظی آن کل ظرفیت جذب یا گرفتن آهن در بدن انسان می باشد. باید این نکته ذکر شود که آهن در خون از طریق چسبیدن یا جذب شدن به یک پروتئین که به آن ترانسفرین گفته می شود انتقال پیدا می کند.

این تست به پزشکان کمک می کند که انتقال صحیح و دقیق آهن از طریق این پروتئین در خون را مورد بررسی و تشخیص قرار دهند. در واقع این تست و شاخص TIBC کمک می کند که مقدار آهنی که در جریان خون منتقل می شود را اندازه گیری کنند. بدین صورت که TIBC پایین نشان می دهد که سطح بالای آهن موجود در خون می باشد و در مقابل TIBC بالا نشان دهنده سطح پایین آهن موجود در خون است.

شایان ذکر می باشد که هموگلوبین که نقش انتقال اکسیژن در بدن را به عهده دارد، بدون وجود آهن نمی تواند تشکیل داده شود. در واقع آهن بدن به تشکیل و شکل گیری هموگلوبین کمک می کند.

TIBC خون با واحد میکرو گرم بر دسی لیتر سنجیده می شود و محدوده مجاز و میزان نرمال TIBC در خون بین 250 تا 370 میکروگرم بر دسی لیتر(μg/dL) معادل 45 تا 66 میکرو مول بر لیتر می باشد.

کیت TIBC و اهمیت کلینیکی آن:

ظرفیت آهن، یعنی اندازه گیری حداکثر غلظت آهنی که می تواند به پروتئین ترانسفرین متصل گردد.

مقدار TIBC در فقر آهن، بارداری، درمان با استروژن ها (هیپراستروژنیسم) و استفاده از دکستران – آهن افزایش می یابد.

در موارد آنمی هیپوکروم، مایکروسیتیک در بیماری های مزمن، التهاب حاد کبد، کمبود پروتئین در سوختگی، عفونت های مزمن، نفروز سوء تغذیه و نارسایی کبد و کلیه کاهش می یابد.

روش: COLORIMETRIC

معرف ها

شرایط نگهداری:
معرفها در دمای 8 – 2 درجه سانتیگراد تا تاریخ انقضاء مندرج برروی ویالها پایدار میباشند، مشروط براینکه درب ویالها بسته و آلوده نگردند. از فریز کردن معرفها جلوگیری شود.
نمونه مورد آزمایش

سرم تازه بدون همولیز.( از پلاسما استفاده نشود). نمونه سرم برای یک مدت یک هفته در دمای 15-25 درجه سانتی گراد و برای مدت 4 هفته در دمای 2-8 درجه سانتی گراد و در دمای -20 درجه سانتی گراد برای مدت 6 ماه پایدار می باشد.

آزمایش TIBC بیشتر برای پیشگیری و درمان فقر آهن است و در بیشتر موارد چنین بیمارانی تحت رژیم آهن هستند. توصیه می گردد چنین بیمارانی پیش از آزمایش حداقل 3 روز از خوردن فرآورده های آهن خودداری نمایند.

شرایط نمونه گیری

شخص باید به مدت 12 ساعت در وضعیت ناشتا باشد، ضمنا مصرف آب بلامانع می باشد. نمونه گیری باید صبح گرفته شود (به علت تاثیرات ریتم شبانه‌روزی آهن و اینکه سطح آهن در عصر به میزان حداقل می باشد)، باید توجه  داشت که از مصرف داروها و مکمل های حاوی آهن، 24 ساعت قبل از نمونه گیری اجتناب شود.

شرایط نگهداری

• معرف ها در دمای 5-8 درجه سانتی گراد تا تاریخ انقضاء مندرج بر روی ویال ها پایدار می باشند، مشروط بر اینکه درب ویال ها بسته و آلوده نگردد.
• از فریز کردن معرف ها جلوگیری شود.

تفسیر آزمایش

میزان غلظت آهن سرم بیانگر Fe3+ متصل به ترانسفرین می باشد و شامل آهن سرم به شکل هموگلوبین آزاد نمی‌شود. به طور نرمال تنها حدود یک سوم محل­های اتصال آهن توسط Fe3+ اشغال می‌شوند. در نتیجه ترانسفرین سرم ظرفیت ذخیره‌ای قابل‌توجهی برای اتصال آهن دارد که ظرفیت کل اتصال به آهن (TIBC) نامیده می‌شود. بالا ترین میزان آهنی که می‌تواند به ترانسفرین متصل شود، ظرفیت کلی اتصال به آهن (TIBC) نامیده می‌شود. اشباع ترانسفرین نیز نسبت آهن پلاسما به TIBC می باشد. آهن سرم در کم‌خونی‌های سیدروبلاستیک، هپاتیت، نکروز حاد کبد، هموسیدروز، کم‌خونی‌های همولیتیک ، هموکروماتوز و درمان نامناسب با آهن افزایش پیدا می کند.

خصوصیات علمی کیت

ماکزیمم حد سنجش: 700 µg/dl

حساسیت: 70 µg/dl

صحت: در 65 نمونه انسانی با غلظت های 150-550 میکرولیتر  1.02*11.3=r=0.991  . Y

دلایل افزایش

در اواخر بارداری، پلی سایتمی ورا، آنمی فقر آهن و درمان با استروژن می توانند سبب بالا رفتن سطوح TIBC شوند.

دلایل کاهش

سیروز، سوء تغذیه، بیماری های التهابی و هایپوپروتئینمی می توانند سبب پایین آمدن مقادیر TIBC شوند.

داروها و عوامل مداخله گر

داروهای فلوراید و قرص های ضد بارداری موجب افزایش سطح TIBC و داروهای کلرامفنیکل و ACTH سبب کاهش سطح آن می شوند.

بررسی پیشنهاد: کیت CRP پارس پیوند  –  کیت Albumin پارس پیوند – کنترل CK-MB پارس پیوند – سرم کنترل  N نرمال پارس پیوند – کیت منیزیم MG پارس پیوند – کیت آلبومین – IRON شرکت من – IRON شرکت زیست شیمی – کیت TIBC پارس پیوند